مروری بر ادبیات عدم توازن در روند توسعۀ جهان سوم آنطور که مشهور ادبیات علمی توسعه است اصطلاح “عدم توازن” با بارمعنایی و زمینههای مختلفی استفاده شده است. که در یک گروهبندی مبتنی بر این معیار میتوان سه کاربرد را تمییز داد.
متخصصان و توسعه؛ آیا تکنوکراسی راهی برای گذار به توسعه پایدار است؟
در بررسی حدود و ثغور توسعهیافتگی، یکی از عواملی که مورد بررسی قرار میگیرد نرخ باسوادی است. این متغیر از دوران اولیه تکوین مطالعات توسعه در ایالاتمتحده و توسط نویسندگانی مانند اسملسر مورد توجه قرار گرفته بود. در مطالعات انجامشده مشخص شد که کشورهای توسعهیافته دارای نرخهای به مراتب پایینتری نسبت به کشورهای توسعهیافته در […]

خصوصی سازی نئولیبرالیستی
در مطلب قبل به مبانی و سیر تحول اقتصاد در جهان پرداختیم و در آخر هم به طور گذرا نسبت خصوصی سازی با رویکرد اقتصادی محمد رضا پهلوی را بررسی کردیم. در این مطلب قدری از مقدمه گویی فاصله میگیریم و مفهوم خصوصی سازی را در “اندیشه سیاسی” مد نظر قرارمیدهیم. آیا خصوصی سازی یک […]
علل نا همگونی و عدم توازن در توسعۀ کشورهای جهان سوم(قسمت اول)
بسیار شنیده میشود که روند توسعه در کشورهای جهان سوم روندی نامتوازن و ناهمگون است. اما این اصطلاح دقیقاً ناظر به چه مسئلهای در این کشورها است؟ چرا کشورهای جهان سوم به چنین وضعی مبتلا هستند؟ و آیا این وضع فقط مبتلا به آنان است؟ یعنی سایر کشورهای دنیا چنین وضعی را تجربه نکردهاند یا […]

چه کسی مسئول توسعه است؟ تحلیلی بر نیروهای اجتماعی موثر بر فرایند توسعهیافتگی
فرایند توسعهیافتگی مجموعهای از کنشها و فعالیتهای نیروهای مختلف اجتماعی است که در نهایت با هدف گذار به وضعیت مطلوب در حوزههای گوناگون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی انجام میشود. سهم هر یک از نیروهای باتوجه به زمینه تاریخی و اجتماعی هر جامعه و توانمندیهای فنی و تخصصی آن متفاوت است. البته اغلب پژوهشگرانی که […]

هروقت جلوی ضرر را بگیری منفعت است!
این روزهای قرنطینه که خیلی از ما از خونه نشینی کلافه ایم خیلی از عزیزان نگران کسب و کار و کرکره پایین مغازه هاشون هستن در این متن میخواهیم درباره اینکه چطور جلوی این ضرر را بگیریم یا حتی از آن فرصت بسازیم صحبت کنیم؛
کندوکاوی در مفهوم توسعه
در بررسی عرصه سیاستورزی کشورهای جهان میتوان متوجه فصلی مشترک در میان ایشان شد. اکثر کشورها امروزه بهدنبال نیل به چیزی تحتعنوان توسعه هستند و سعی میکنند در فرایند سیاستگذاری خود و تعیین چشماندازهای سالهای آتی، حتماً توسعه را لحاظ کنند. این پرسش به ذهن خطور میکند که توسعه چیست که اکثریت کشورها، با تمام […]
چگونه منفعت توسعه می آورد؟
تاریخ همیشه درس عبرت خوبی برای آیندگان است تا با استفاده از آن از اشتباهات گذشتگان جلوگیری کنیم و آینده را بهتر بسازیم. از همین رو علاقه من به تاریخ موجب شد تا برای توضیح مفهوم توسعه سراغ وقایع تاریخی بروم. اولین بار در قرن نوزدهم میلادی واژه توسعه در اروپا مطرح شد؛ البته دقیق […]
آناتومی خصوصی سازی
یک بحثی در جامعه شناسی مطرح است به نام “دوگانگی شرق و غرب”،موضوع این این بحث شکاف بین شرق و غرب در خلال مرزهای سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و حتی اقتصادی است. در واقع میگوید فهم این شکاف در سطح تاریخی،میتواند در جنبه های مختلف کاربردی باشد.اگر این فهم-درک شکاف- نباشد،به قول جلال آل […]

کرونا و اقتصاد،از تهدیدات به سوی فرصتها
این روزها ایران و بسیاری از کشورها درگیر اپیدمی ویروس کویید 2019 موسوم به کرونا شدهاند. تاثیرات مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این رویدادِ غیرمنتظره چندهفته است که دولتهای گوناگون را درگیر خود ساختهاند. اکثر فعالان اقتصادی از بدی بازار فروش محصولات و خدمات خود میگویند. مثلاً میتوان به برخی کسبوکارها مانند رستورانها و تاکسیهای […]